Minimum Night Flow (MNF) หรือ อัตราการจ่ายน้ำต่ำสุดช่วงเวลากลางคืน
1.MNF คืออะไร
เป็นอัตราการจ่ายน้ำประปาที่ต่ำสุดในรอบวันของพื้นที่จ่ายน้ำนั้นๆ
มีหน่วยเป็น ลูกบาศก์เมตรต่อชั่วโมง(ลบ.ม./ชม.) หรืออาจใช้หน่วยอื่นที่ย่อยกว่านี้ก็ได้
เช่น ลิตรต่อชั่วโมง(ลิตร/ชม.) หรือ ลิตรต่อนาที(ลิตร/นาที)
ปกติช่วงเวลาดังกล่าวจะเป็นช่วงที่คนใช้น้ำน้อยที่สุด แตกต่างตามสภาพพื้นที่จ่ายน้ำ
เช่น พื้นที่ตัวเมือง ย่อมมีค่า MNF สูงกว่าพื้นที่นอกเมือง
![]() |
| รูปที่ 1 อัตราการจ่ายน้ำเทียบกับเวลา |
จากรูปด้านบน 1 ช่องคอลัมน์แทนระยะเวลา 1 วัน ลองสังเกตว่าใน 1 ช่องมีเส้นสีส้ม
ที่ย้อยลงมาต่ำสุดซ้ำๆ กันทุกวัน ถ้าดูคร่าวๆ จากรูปตั้งแต่วันที่ 23 มิถุนายน - 26 มิถุนายน
ค่าต่ำสุดอยู่ที่ประมาณ 30 ลบ.ม./ชม. ค่านี้คือ MNF
ที่ย้อยลงมาต่ำสุดซ้ำๆ กันทุกวัน ถ้าดูคร่าวๆ จากรูปตั้งแต่วันที่ 23 มิถุนายน - 26 มิถุนายน
ค่าต่ำสุดอยู่ที่ประมาณ 30 ลบ.ม./ชม. ค่านี้คือ MNF
2.MNF ใช้ประโยชน์ยังไง
เป็นเครื่องมือที่ช่วยในการตรวจสอบระบบท่อจ่ายน้ำประปาว่ามีท่อแตกรั่ว
หรือมีน้ำสูญเสียเพิ่มขึ้นผิดปกติหรือไม่ พูดง่ายๆ คือ ถ้า MNF เพิ่มขึ้น แสดงว่ามีท่อรั่ว
เกิดขึ้นใหม่แล้ว ต้องรีบเข้าไปจัดการ
ลองเอารูปที่ 1 มาลากเส้นผ่านค่า MNF ในแต่ละวัน ได้เป็นรูปที่ 2 แล้วดูเส้นสีแดง
ที่ลากเพิ่มขึ้นมา ค่า MNF ตั้งแต่วันที่ 27 - 29 มิถุนายน เพิ่มขึ้นจาก 30 ลบ.ม./ชม.
เป็นประมาณ 36 ลบ.ม./ชม. หรือประมาณ 20 เปอร์เซ็นต์
เส้นสีเขียวในรูปที่ 1 คือ เส้นแรงดันน้ำ(หน่วย : บาร์ หรือ ความดันบรรยากาศ)
เส้นนี้ช่วยเราวิเคราะห์สาเหตุได้ ลองดูวันที่ 26 (วงรีสีฟ้าในรูปที่ 3)
เส้นแรงดันน้ำตกลงมาอย่างรวดเร็ว และเมื่อเข้าไปตรวจสอบสาเหตุพบว่าเกิดจาก
เครื่องสูบน้ำหยุดการทำงาน(เสีย) จึงหยุดจ่ายน้ำไปช่วงนึง แล้วกลับมาจ่ายได้อีกครั้ง
แต่พอวันที่ 27 มิถุนายน ค่า MNF กลับเพิ่มสูงขึ้น(รูปที่ 2) ทั้งๆที่ไม่มีเหตุการณ์พิเศษ
เช่น งานเทศกาลต่างๆ แสดงว่าการจ่ายน้ำหลังจากหยุดจ่ายน้ำอาจทำให้เกิดท่อแตกรั่ว
ต้องรีบส่งทีมงานเข้าไปหาท่อรั่วในพื้นที่จ่ายน้ำ
วันที่ 29 มิถุนายน ทีมงานพบท่อรั่วและดำเนินการซ่อมท่อทันที จากนั้นให้สังเกต
อัตราการจ่ายน้ำที่เป็นค่า MNF ในวันที่ 29 มิถุนายน (วงรีสีชมพูในรูปที่ 4) และ
เส้นค่า MNF ตั้งแต่วันที่ 29 มิถุนายน (ในรูปที่ 2)
"ค่า MNF ลดลงมาเท่าเดิม"
3.MNF สรุป
อัตราการจ่ายน้ำช่วงเวลากลางคืน หรือ Minimum Night Flow (MNF) เป็นตัวบ่งชี้ให้เห็น
ว่ามีน้ำสูญเสียจาก "ท่อแตกรั่ว" เพิ่มขึ้นหรือไม่
*(MNF สัมพันธ์กับสภาพพื้นที่, จำนวนผู้ใช้น้ำ, พฤติกรรมการใช้น้ำ)
MNF มีข้อจำกัด คือ ต้องรอให้เก็บข้อมูลครบ 1 วัน เพื่อนำมาเปรียบเทียบกับข้อมูลย้อนหลัง
เกิดขึ้นใหม่แล้ว ต้องรีบเข้าไปจัดการ
![]() |
| รูปที่ 2 อัตราการจ่ายน้ำเทียบกับเวลา(เพิ่มเส้น MNF) |
ลองเอารูปที่ 1 มาลากเส้นผ่านค่า MNF ในแต่ละวัน ได้เป็นรูปที่ 2 แล้วดูเส้นสีแดง
ที่ลากเพิ่มขึ้นมา ค่า MNF ตั้งแต่วันที่ 27 - 29 มิถุนายน เพิ่มขึ้นจาก 30 ลบ.ม./ชม.
เป็นประมาณ 36 ลบ.ม./ชม. หรือประมาณ 20 เปอร์เซ็นต์
![]() |
| รูปที่ 3 อัตราการจ่ายน้ำเทียบกับเวลา(ให้สังเกตวันที่ 26 มิถุนายน) |
เส้นสีเขียวในรูปที่ 1 คือ เส้นแรงดันน้ำ(หน่วย : บาร์ หรือ ความดันบรรยากาศ)
เส้นนี้ช่วยเราวิเคราะห์สาเหตุได้ ลองดูวันที่ 26 (วงรีสีฟ้าในรูปที่ 3)
เส้นแรงดันน้ำตกลงมาอย่างรวดเร็ว และเมื่อเข้าไปตรวจสอบสาเหตุพบว่าเกิดจาก
เครื่องสูบน้ำหยุดการทำงาน(เสีย) จึงหยุดจ่ายน้ำไปช่วงนึง แล้วกลับมาจ่ายได้อีกครั้ง
แต่พอวันที่ 27 มิถุนายน ค่า MNF กลับเพิ่มสูงขึ้น(รูปที่ 2) ทั้งๆที่ไม่มีเหตุการณ์พิเศษ
เช่น งานเทศกาลต่างๆ แสดงว่าการจ่ายน้ำหลังจากหยุดจ่ายน้ำอาจทำให้เกิดท่อแตกรั่ว
ต้องรีบส่งทีมงานเข้าไปหาท่อรั่วในพื้นที่จ่ายน้ำ
วันที่ 29 มิถุนายน ทีมงานพบท่อรั่วและดำเนินการซ่อมท่อทันที จากนั้นให้สังเกต
อัตราการจ่ายน้ำที่เป็นค่า MNF ในวันที่ 29 มิถุนายน (วงรีสีชมพูในรูปที่ 4) และ
เส้นค่า MNF ตั้งแต่วันที่ 29 มิถุนายน (ในรูปที่ 2)
"ค่า MNF ลดลงมาเท่าเดิม"
![]() |
| รูปที่ 4 อัตราการจ่ายน้ำเทียบกับเวลา(ให้สังเกต MNF วันที่ 29 มิถุนายน) |
3.MNF สรุป
อัตราการจ่ายน้ำช่วงเวลากลางคืน หรือ Minimum Night Flow (MNF) เป็นตัวบ่งชี้ให้เห็น
ว่ามีน้ำสูญเสียจาก "ท่อแตกรั่ว" เพิ่มขึ้นหรือไม่
*(MNF สัมพันธ์กับสภาพพื้นที่, จำนวนผู้ใช้น้ำ, พฤติกรรมการใช้น้ำ)
MNF มีข้อจำกัด คือ ต้องรอให้เก็บข้อมูลครบ 1 วัน เพื่อนำมาเปรียบเทียบกับข้อมูลย้อนหลัง




