วันพฤหัสบดีที่ 10 กรกฎาคม พ.ศ. 2557

Minimum Night Flow (MNF)

Minimum Night Flow (MNF) หรือ อัตราการจ่ายน้ำต่ำสุดช่วงเวลากลางคืน 

1.MNF คืออะไร
             เป็นอัตราการจ่ายน้ำประปาที่ต่ำสุดในรอบวันของพื้นที่จ่ายน้ำนั้นๆ
             มีหน่วยเป็น ลูกบาศก์เมตรต่อชั่วโมง(ลบ.ม./ชม.) หรืออาจใช้หน่วยอื่นที่ย่อยกว่านี้ก็ได้
             เช่น ลิตรต่อชั่วโมง(ลิตร/ชม.) หรือ ลิตรต่อนาที(ลิตร/นาที)

             ปกติช่วงเวลาดังกล่าวจะเป็นช่วงที่คนใช้น้ำน้อยที่สุด แตกต่างตามสภาพพื้นที่จ่ายน้ำ
             เช่น พื้นที่ตัวเมือง ย่อมมีค่า MNF สูงกว่าพื้นที่นอกเมือง

รูปที่ 1 อัตราการจ่ายน้ำเทียบกับเวลา
            จากรูปด้านบน 1 ช่องคอลัมน์แทนระยะเวลา 1 วัน ลองสังเกตว่าใน 1 ช่องมีเส้นสีส้ม
            ที่ย้อยลงมาต่ำสุดซ้ำๆ กันทุกวัน ถ้าดูคร่าวๆ จากรูปตั้งแต่วันที่ 23 มิถุนายน - 26 มิถุนายน
            ค่าต่ำสุดอยู่ที่ประมาณ 30 ลบ.ม./ชม. ค่านี้คือ MNF
            
2.MNF ใช้ประโยชน์ยังไง
             เป็นเครื่องมือที่ช่วยในการตรวจสอบระบบท่อจ่ายน้ำประปาว่ามีท่อแตกรั่ว
             หรือมีน้ำสูญเสียเพิ่มขึ้นผิดปกติหรือไม่ พูดง่ายๆ คือ ถ้า MNF เพิ่มขึ้น แสดงว่ามีท่อรั่ว
             เกิดขึ้นใหม่แล้ว ต้องรีบเข้าไปจัดการ

รูปที่ 2 อัตราการจ่ายน้ำเทียบกับเวลา(เพิ่มเส้น MNF)
         
               ลองเอารูปที่ 1 มาลากเส้นผ่านค่า MNF ในแต่ละวัน ได้เป็นรูปที่ 2 แล้วดูเส้นสีแดง
               ที่ลากเพิ่มขึ้นมา ค่า MNF ตั้งแต่วันที่ 27 - 29 มิถุนายน เพิ่มขึ้นจาก 30 ลบ.ม./ชม.
               เป็นประมาณ 36 ลบ.ม./ชม. หรือประมาณ 20 เปอร์เซ็นต์


รูปที่ 3 อัตราการจ่ายน้ำเทียบกับเวลา(ให้สังเกตวันที่ 26 มิถุนายน)

               เส้นสีเขียวในรูปที่ 1 คือ เส้นแรงดันน้ำ(หน่วย : บาร์ หรือ ความดันบรรยากาศ)
               เส้นนี้ช่วยเราวิเคราะห์สาเหตุได้ ลองดูวันที่ 26 (วงรีสีฟ้าในรูปที่ 3)

               เส้นแรงดันน้ำตกลงมาอย่างรวดเร็ว และเมื่อเข้าไปตรวจสอบสาเหตุพบว่าเกิดจาก
               เครื่องสูบน้ำหยุดการทำงาน(เสีย) จึงหยุดจ่ายน้ำไปช่วงนึง แล้วกลับมาจ่ายได้อีกครั้ง

               แต่พอวันที่ 27 มิถุนายน ค่า MNF กลับเพิ่มสูงขึ้น(รูปที่ 2) ทั้งๆที่ไม่มีเหตุการณ์พิเศษ
               เช่น งานเทศกาลต่างๆ  แสดงว่าการจ่ายน้ำหลังจากหยุดจ่ายน้ำอาจทำให้เกิดท่อแตกรั่ว
               ต้องรีบส่งทีมงานเข้าไปหาท่อรั่วในพื้นที่จ่ายน้ำ

               วันที่ 29 มิถุนายน ทีมงานพบท่อรั่วและดำเนินการซ่อมท่อทันที จากนั้นให้สังเกต
               อัตราการจ่ายน้ำที่เป็นค่า MNF ในวันที่ 29 มิถุนายน (วงรีสีชมพูในรูปที่ 4) และ
               เส้นค่า MNF ตั้งแต่วันที่ 29 มิถุนายน (ในรูปที่ 2)

                                                    "ค่า MNF ลดลงมาเท่าเดิม"

รูปที่ 4 อัตราการจ่ายน้ำเทียบกับเวลา(ให้สังเกต MNF วันที่ 29 มิถุนายน)                

3.MNF สรุป
              อัตราการจ่ายน้ำช่วงเวลากลางคืน หรือ Minimum Night Flow (MNF) เป็นตัวบ่งชี้ให้เห็น
              ว่ามีน้ำสูญเสียจาก "ท่อแตกรั่ว" เพิ่มขึ้นหรือไม่
               *(MNF สัมพันธ์กับสภาพพื้นที่, จำนวนผู้ใช้น้ำ, พฤติกรรมการใช้น้ำ)

               MNF มีข้อจำกัด คือ ต้องรอให้เก็บข้อมูลครบ 1 วัน เพื่อนำมาเปรียบเทียบกับข้อมูลย้อนหลัง